Đề thi thử THPT Quốc gia Lần 2 môn Ngữ văn 11 - Trường THPT Hàm Long 2020-2021 (Có đáp án)

Nội dung tài liệu: Đề thi thử THPT Quốc gia Lần 2 môn Ngữ văn 11 - Trường THPT Hàm Long 2020-2021 (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BẮC NINH ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA LẦN II TRƯỜNG THPT HÀM LONG MÔN : NGỮ VĂN – LỚP 11 Thời gian làm bài 120 phút (không tính thời gian phát đề) PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: (1) Mỗi người trên thế giới này đều có một cuộc đời riêng và duy nhất, với những ngoại hình và hoàn cảnh khác nhau không bao giờ trùng lặp. Hãy gọi mỗi cuộc đời như vậy là một bộ phim - những bộ phim cuộc đời con người. Ai cũng có bộ phim cuộc đời của riêng mình, bất kể đó là kẻ hành khất hay một vị vua. (2)Trong bộ phim cuộc đời ấy, chúng ta vừa là người viết kịch bản, vừa là đạo diễn kiêm diễn viên và thậm chí kiêm khán giả nữa. Nhưng có mội sự thật đáng tiếc, thay vì làm đạo diễn điều khiển cuộc đời mình, dường như chúng ta lại thích thú hơn với việc làm khán giả cho bộ phim của người khác, từ người thân quen, người trong các mối quan hệ xã giao hay thậm chí là người hoàn toàn xa lạ. Việc tình nguyện làm khán giả cho người khác là một thói quen nguy hiểm. Nó không chỉ làm bạn hao phí nhiều thời gian, sinh lực mà còn khiến bạn quen với thế bị động, bị động theo dõi người khác và rồi bị động luôn với chính cuộc đời mình. Mỗi ngày, nhờ internet bạn biết được bao nhiêu chuyện “hay hay” trên thế giới, từ cô nàng minh tinh màn bạc Hollywood lộ hàng khi dạo phố cho đến anh nhà quê tung clip âm nhạc mới, từ hotgirl khoe đường cong cho tới anh chàng trẻ tuổi công khai làm lành với vợ Thừa nhận đi, một ngày bạn đọc bao nhiêu tin tức kiểu này, theo dõi bao nhiêu người xa lạ kiểu này? Tình nguyện làm khán giả vô hình cho những thứ vô bổ, những người xa lạ ở tận đâu đâu như vậy, bạn sẽ mãi đóng vai quần chúng trong cuộc đời người khác. Cứ như vậy, cuộc đời bạn ai sẽ đóng thay đây hay nói đúng hơn, cuộc đời bạn ai sẽ sống thay? (Sống như ngày mai sẽ chết, Phi Tuyết, Nxb Thế giới, tr. 10 - 11) Câu 1: Một thói quen nguy hiểm được nhắc đến trong văn bản là thói quen gì? Câu 2: Nêu tác dụng biện pháp tu từ so sánh trong đoạn văn (1). Câu 3: Vì sao tác giả bài viết lại cho rằng: Việc tình nguyện làm khán giả cho người khác là một thói quen nguy hiểm? Câu 4: Theo anh /chị, vì sao nhiều bạn trẻ ngày nay có xu hướng hứng thú với vai trò khán giả trong bộ phim cuộc đời của người khác hơn là làm đạo diễn của bộ phim cuộc đời mình? PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trả lời cho câu hỏi: Bạn đã sống cuộc đời của chính mình chưa? Câu 2. (5,0 điểm) Tỉnh dậy hắn thấy hắn già mà vẫn còn cô độc. Buồn thay cho đời! Có lí nào như thế được? Hắn đã già rồi hay sao? Ngoài bốn mươi tuổi đầu Dẫu sao, đó không phải tuổi mà người ta mới bắt đầu sửa soạn. Hắn đã tới cái dốc bên kia của đời. Ở những người như hắn, chịu đựng biết bao nhiêu là chất độc, đày đọa cực nhọc mà chưa bao giờ ốm, một trận ốm có thể gọi là dấu hiệu báo rằng cơ thể đã hư hỏng nhiều. Nó là một cơn mưa gió cuối thu cho biết trời gió rét, nay mùa đông đã đến. Chí Phèo hình như đã trông trước thấy tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau, và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau. (Trích Chí Phèo – Nam Cao) Phân tích tâm trạng của nhân vật Chí Phèo trong đoạn văn trên. Từ đó hãy nhận xét nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật của nhà văn Nam Cao.
2. HƯỚNG DẪN CHẤM THI THỬ LẦN II – VĂN 11 Phần Câu/Ý Nội dung Điểm I Đọc hiểu 3.0 1 Một thói quen nguy hiểm được nhắc đến trong văn bản là thói quen tình 0.5 nguyện làm khán giả cho người khác 2 Nêu tác dụng biện pháp tu từ so sánh trong đoạn văn (1). 1.0 - Chỉ ra câu văn có biện pháp tu từ so sánh: Hãy gọi mỗi cuộc đời như vậy là một bộ phim - những bộ phim cuộc đời con người. Mỗi cuộc đời so sánh với một bộ phim; - Tác dụng: gợi hình ảnh cụ thể, dễ hiểu trong diễn đạt. Qua đó, người đọc nhận thức được sự phong phú, đa đạng và phức tạp khi bàn về cuộc đời con người. 3 Tác giả bài viết lại cho rằng: việc tình nguyện làm khán giả cho người 0.5 khác là mội thói quen nguy hiểm là vì: Việc đó: -Làm hao phí nhiều thời gian và sinh lực của bạn, những thứ vốn rất quý giá nhưng lại hữu hạn của cuộc đời mỗi người. - Khiến bạn quen với thế bị động, bị động theo dõi cuộc đời người khác và bị động với cả cuộc đời mình. 4 Nhiều bạn trẻ ngày nay cỏ xu hướng hứng thú với vai trò khán giả 1.0 trong bộ phim cuộc đời của người khác hơn là làm đạo diễn của bộ phim cuộc đời mình. Đây là một câu hỏi mở, học sinh có thể lựa chọn nhiều phương án trả lời. Miễn là các lựa chọn đều có giải thích, biện luận thuyết phục. Có thể trả lời bằng một số lí do sau: -Một trong những yếu tố thuộc về bản chất của con người là tò mò, bị thu hút mạnh mẽ bởi những chuyện xảy ra xung quanh ta. -Sự phát triển mạnh mẽ và sự phổ biến của các phương tiện truyền thông khiến những thông tin về cuộc đời của người khác có thể đến với chúng ta một cách dễ dàng. -Ảnh hưởng của truyền thông khi báo chí và các phương tiện truyền thông khác có xu hướng khai thác tràn lan các thông tin đời tư để phục vụ thị hiếu, đáp ứng sự hiếu kỳ của một bộ phận khán / thính / độc giả. -Việc làm khán giả bao giờ cũng dễ dàng và tốn ít sinh lực hơn làm đạo diễn hay diễn viên chính. -Các nhu cầu cuộc sống ngày càng được đáp ứng đầy đủ hơn nên một bộ phận người trẻ không cần phải nỗ lực, cố gắng nhiều trong cuộc sống. Họ dành thời gian và sinh lực quan tâm đến những thứ vô bổ xung quanh. II Làm văn 1 Từ việc đọc hiểu đoạn trích, hãy soi chiếu vào bản thân và viết một 2.0 đoạn văn (khoảng 200 chữ) để trả lời cho câu hỏi: Bạn đã sống cuộc đời của chính mình chưa? a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữ 0.25 Có đủ các phần mở đoạn, phát triển đoạn, kết đoạn. Mở đoạn nêu được vấn đề, phát triển đoạn triển khai được vấn đề, kết đoạn kết luận được vấn đề.
3. ( Nếu HS viết từ 2 đoạn trở lên thì không cho điểm cấu trúc) b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về một tư tưởng đạo lí: Bạn đã sống 0.25 cuộc đời của chính mình chưa? c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao 1.00 tác lập luận; các phương thức biểu đạt, nhất là nghị luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động. Cụ thể: -Bạn có đang dành thời gian, tâm huyết để hoàn thiện bản thân, khám phá chính mình hay mãi quan tâm, lãng phí tiềm lực của mình vào những việc vô bổ? -Bạn có đang suy nghĩ, hành động từng bước thực hiện ước mơ, khát vọng cuộc đời mình hay bị động đi theo những đường ray người khác vạch ra cho bạn?Mỗi ngày trôi qua bạn có thực sự cảm thấy hạnh phúc? Những việc bạn đang làm có giúp bạn hoàn thiện bản thân hơn không? -Khi nhận thức được cuộc sống của mình rồi, bạn phải làm gì? d. Sáng tạo 0,25 Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận. e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu. 0,25 2 Phân tích tâm trạng của Chí Phèo qua đoạn văn và nhận xét nghệ thuật 5,0 miêu tả tâm lí nhân vật của Nam Cao. 1. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận (0,25) Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề. 2. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận (0,25) Trích đoạn miêu tả dòng suy nghĩ của Chí về thực trạng cuộc đời trong hiện tại và cả tương lai. 3. Triển khai vấn đề cần nghị luận thành các luận điểm: Học sinh lựa chọn (4,0) các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng cần làm rõ một số ý sau: 3.1.Mở bài: Học sinh có thể mở bài theo nhiều cách khác nhau song phải 0,5 nêu được vấn đề nghị luận. 3.2.Thân bài: 3,0 a. Vị tri trích đoạn. Sau khi ở tù về, Chí Phèo trở thành người khác hẳn: lưu manh, côn đồ, hung hăng, dữ tợn và lúc nào cũng say. Hắn bị bá Kiến biến thành tay sai và sống u mê tăm tối gần mười mấy năm trời. Một đêm trăng sáng bên bờ sông, Chí Phèo gặp Thị Nở. Sáng hôm sau tỉnh rượu, Chí Phèo nhận biết thế giới quanh mình và nhận ra cảnh ngộ cay đắng, bi đát của cuộc đời. Trích đoạn miêu tả dòng suy nghĩ của Chí về thực trạng cuộc đời trong hiện tại và cả tương lai. b. Phân tích. *Tâm trạng Chí Phèo khi ngồi một mình trong túp lều. - Hắn thấy hắn Ngôn ngữ độc thoại cho thấy lần đầu tiên Chí Phèo sống nội tâm. Hắn chủ ngữ là con người lí trí tỉnh táo, hắn bổ ngữ là con người thân phận: già và cô độc. Chí Phèo đang suy tư, nhìn nhận về mình. Con người tự nhận thức là một bước tiến của nhân loại đưa con người đến với
4. ánh sáng trí tuệ và cũng là bước chuyển biến quan trọng trong số phận Chí Phèo. Dấu chấm than rớt xuống cùng cụm từ Buồn tay cho cuộc đời như một tiếng thở dài não nuột, Chí không biết chia sẻ cùng ai. Trực giác cho thấy đời hắn buồn, rồi từ đó hắn nhận ra cuộc sống thật buồn mà chính cuộc sống làm đời hắn buồn. - Lí do khiến hắn buồn đã rõ. Con người ham sống thì thường sợ tuổi già. Tuổi già đến nhanh quá nên Chí cho là phi lí: Có lí nào như thế được? Hắn đã già rồi hay sao? Điều Chí thắc mắc là hoàn toàn có lí vì có bao giờ hắn tỉnh để nhận biết thời gian, thậm chí là không gian sống của hắn. Chỉ nghĩa hoài nghi là dấu hiệu đầu tiên của nhận thức. Chí Phèo bắt đầu nhận thức lại. Quy luật chảy trôi của thời gian mà Chí Phèo xem là nghịch lí thì Chí Phèo đã nhìn thấy rõ để tiếc nuối quãng đời mê muội, tội lỗi đã qua và tha thiết yêu cuộc đời này biết bao nhiêu, nhất là khi Chí Phèo vừa được nghe những âm thanh trong trẻo từ thế giới tươi xanh vọng vào. - Dòng độc thoại nội tâm tiếp tục với giọng điệu buồn da diết: Ngoài bốn mươi tuổi đầu Dẫu sao, đó không phải tuổi mà người ta mới bắt đầu sửa soạn. Hắn đã tới cái dốc bên kia của đời. Ngoài bốn mươi chưa hẳn là già nhưng chắc chắn là không còn trẻ. Phép so sánh độc đáo của Nam Cao cho thấy sức khỏe của Chí đã bắt đầu đổ dốc, càng về cuối tốc độ càng nhanh hơn. Trận ốm lúc tờ mờ sáng là những lá vàng báo hiệu rằng mùa thu cuộc đời đã đến, khiến Chí Phèo giật mình thảng thốt lo âu khi sắp trôi về mùa đông tàn lạnh. Khả năng bươn chải với cuộc mưu sinh đã hạn chế, sự mệt mỏi đã bắt đầu xuất hiện, trong khi đó Chí Phải bắt đầu sống từ thời điểm này thì có gì buồn hơn. - Chí đang nhìn về quá khứ buồn, hiện tại đắng nên thấy trước tương lai đầy bất trắc, lo âu: Chí Phèo hình như đã trông trước thấy tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau, và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau. Mạch suy tư của Chí Phèo rất phù hợp với quy luật tâm lí, khi con người cô độc đối diện với chính mình và thấy không ai hiểu được mình. Chí thấy ba tảng đá đang đè nặng lên cuộc đời và có quan hệ tương tác. Tuổi già thường sinh bệnh tật. Tuổi già thường phải sống cô đơn. “Cái gì khô héo hơn cọng rơm khô? – Một trái tim đau buồn!” (Ma-ha-bha-ra-ta) nên sự cô độc đáng sợ hơn tất cả vì cảnh trống trải không nơi nương tựa, sự thiếu thốn tình cảm và nỗi buồn sẽ làm hao mòn sinh lực khiến sinh nhiều bệnh tật. Chí Phèo đã và đang sống giữa sa mạc cô đơn, cách li với xã hội nên tha thiết được trở về để hưởng chút nắng ấm của bình minh, của tình người nơi mảnh đất lương thiện. Khao khát hoàn lương mà bất lực, con người cô độc thường sợ hãi nên lúc này Chí Phèo thấy tương lai xám mịt, tâm tư nặng trĩu và Chí đã rưng rưng nước mắt. * Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật. - Diễn biến tâm lí của Chí Phèo lúc này được phản ánh đúng quy luật, dòng độc thoại nội tâm, mạch suy nghĩ theo từng bước phát triển tự nhiên, không có sự áp đặt chủ quan của tác giả. Khi đối diện với chính mình trong không gian bó hẹp, chịu áp lực bởi hoàn cảnh nên nhân vật thụ động trong suy nghĩ và quẩn quanh với một điều duy nhất: già, đói rét, bệnh tật, cô độc. Do đó,
5. đặc điểm tâm lí nhân vật đã phản ánh số phận. - Nam Cao thường có giọng văn lạnh nhưng ở trích đoạn này, giọng điệu nhẹ nhàng, mềm mại; phép so sánh giàu chất trữ tình, vừa lột tả được nỗi buồn da diết của Chí vừa thể hiện được sự cảm thông của nhà văn. - Có những câu văn pha trộn ngôn ngữ gián tiếp với trực tiếp: Buồn thay cho đời! Có lí nào như thế được? Hắn đã già rồi hay sao? Ngoài bốn mươi tuổi đầu cho thấy tác giả như nhập hẳn vào tâm trạng nhân vật để lắng nghe và cùng chia sẻ nên biểu hiện được chiều sâu tình cảm nhân đạo. 3.3. Kết bài Khi đặt nhân vật trong quan hệ với chính nó và quan hệ với môi 0,5 trường, nhân vật vừa có nhu cầu nhận thức vừa có nhu cầu giao tiếp nên đoạn trích đã đưa ra khái niệm con người tự nhận thức và con người cô độc. Con người tự nhận thức thì sẽ lớn hơn chính nó, vì vậy mà nó tự khắc xung đột với môi trường khi trước đó nó dung hòa được. Con người cô độc là sự nhạy cảm của Nam Cao về bản chất nguyên thủy của con người rất cần đoàn thể cộng cồng. Đó là chất triết lí của nhà văn Nam Cao. 4. Sáng tạo ( 0,25) Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận. 5. Chính tả, dùng từ, đặt câu ( 0,25) Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu