Giáo án Vật lí 11 - Tiết 56: Thấu kính mỏng - Năm học 2020-2021

Nội dung tài liệu: Giáo án Vật lí 11 - Tiết 56: Thấu kính mỏng - Năm học 2020-2021

1. Ngày soạn: 25/5/2020 Tieát 56: THAÁU KÍNH MOÛNG I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1.Kiến thức + Neâu ñöôïc caáu taïo vaø phaân loaïi cuûa thaáu kính. + Trình baøy ñöôïc caùc khaùi nieäm veà: quang taâm, truïc, tieâu ñieåm, tieâu cöï, ñoä tuï cuûa thaáu kính moûng. 2.Kỹ năng + Giaûi ñöôïc caùc baøi taäp ñôn giaûn veà thấu kính. 3. Về thái độ: Tích cực, tự giác, có sự yêu thích môn học 4. Định hướng góp phần hình thành năng lực: - Năng lực giao tiếp: Thông qua sự trao đổi bài học của giáo viên và học sinh giúp học sinh phát triển khả năng trao đổi bài tốt hơn. - Năng lực thẩm mĩ: Thông qua bài học học sinh thầy được trong môn vật lí có nhiều điều thú vị hơn. - Năng lực hợp tác: Tạo khả năng làm việc nhóm cho học sinh - Năng lực tự học: Thông qua các bài tập mang tính logic, gợi mở, bao quát. Giúp học sinh có khả năng tự rèn luyện. II. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Chuẩn bị của giáo viên. - Chuẩn bị 1 số thấu kính. 2.Chuẩn bị của học sinh - Chuẩn bị các các câu hỏi chuẩn bị bài mới 3.Tiến trình dạy học 3.1: Đặt vấn đề: Thấu kính là 1 trong những bộ phận chính của hầu hết các dụng cụ quang học. Vậy thấu kính có cấu tạo và đặc điểm gì? 3.2 : Hình thành kiến thức mới : Hoạt động 1 : Tìm hieåu thaáu kính vaø phaân loaïi thaáu kính. Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung I. Thaáu kính. Phaân loaïi thaáu kính Giôùi thieäu ñònh nghóa thaáu kính. + Thaáu kính laø moät khoái chaát trong suoát giôùi haïn bôûi hai maët cong hoaëc bôûi moät maët cong vaø moät maët Neâu caùch phaân loaïi thaáu kính. phaüng. + Phaân loaïi: Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1. - Thaáu kính loài (rìa moûng) laø thaáu kính hoäi tuï. - Thaáu kính loûm (rìa daøy) laø thaáu kính phaân kì. Hoạt động 2 : Tìm hieåu thaáu kính hoäi tuï. Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung II. Khaûo saùt thaáu kính hoäi tuï Veõ hình 29.3. 1. Quang taâm. Tieâu ñieåm. Tieâu dieän Giôùi thieäu quang taâm, truïc chính, truïc phuï a) Quang taâm cuûa thaáu kính. + Ñieåm O chính giöõa cuûa thaáu kính maø moïi tia saùng tôùi truyeàn qua O ñeàu truyeàn thaúng goïi laø quang taâm cuûa thaáu kính.
2. Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát coù bao nhieâu + Ñöôøng thaúng ñi qua quang taâm O vaø vuoâng goùc vôùi truïc chính vaø bao nhieâu truïc phuï. maët thaáu kính laø truïc chính cuûa thaáu kính. + Caùc ñöôøng thaúng qua quang taâm O laø truïc phuï cuûa Veõ hinh 29.4. thaáu kính. Giôùi thieäu caùc tieâu ñieåm chính cuûa thaáu b) Tieâu ñieåm. Tieâu dieän kính. + Chuøm tia saùng song song vôùi truïc chính sau khi qua thaáu kính seõ hoäi tuï taïi moät ñieåm treân truïc chính. Ñieåm Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C2. ñoù laø tieâu ñieåm chính cuûa thaáu kính. Moãi thaáu kính coù hai tieâu ñieåm chính F (tieâu ñieåm vaät) vaø F’ (tieâu ñieåm aûnh) ñoái xöùng vôùi nhau qua quang taâm. Veõ hình 29.5. + Chuøm tia saùng song song vôùi moät truïc phuï sau khi Giôùi thieäu caùc tieâu ñieåm phuï. qua thaáu kính seõ hoäi tuï taïi moät ñieåm treân truïc phuï ñoù. Ñieåm ñoù laø tieâu ñieåm phuï cuûa thaáu kính. Moãi thaáu kính coù voâ soá caùc tieâu ñieåm phuï vaät Fn vaø caùc tieâu ñieåm phuï aûnh Fn’. + Taäp hôïp taát caû caùc tieâu ñieåm taïo thaønh tieâu dieän. Giôùi thieäu khaùi nieäm tieâu dieän cuûa thaáu Moãi thaáu kính coù hai tieâu dieän: tieâu dieän vaät vaø tieâu kính. dieän aûnh. Coù theå coi tieâu dieän laø maët phaüng vuoâng goùc vôùi truïc Veõ hình 29.6. chính qua tieâu ñieåm chính. 2. Tieâu cöï. Ñoä tuï 1 Tieâu cöï: f = OF'. Ñoä tuï: D = . Giôùi thieäu caùc khaùi nieäm tieâu cöï vaø ñoä tuï f cuûa thaáu kính. 1 Ñôn vò cuûa ñoä tuï laø ñioâp (dp): 1dp = Giôùi thieâu ñôn vò cuûa ñoä tuï. 1m Qui öôùc: Thaáu kính hoäi tuï: f > 0 ; D > 0. Neâu qui öôùc daáu cho f vaø D. Hoạt động 3 : Tìm hieåu thaáu kính phaân kì. Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung II. Khaûo saùt thaáu kính phaân kì Veõ hình 29.7. + Quang taâm cuûa thaáu kính phaân kì cuûng coù tính chaát Giôùi thieäu thaáu kính phaân kì. nhö quang taâm cuûa thaáu kính hoäi tuï. + Caùc tieâu ñieåm vaø tieâu dieän cuûa thaáu kính phaân kì Neâu söï khaùc bieät giöõa thaáu kính hoäi tuï vaø cuõng ñöôïc xaùc ñònh töông töï nhö ñoái vôùi thaáu kính hoäi thaáu kính phaân kì. tuï. Ñieåm khaùc bieät laø chuùng ñeàu aûo, ñöôïc xaùc ñònh bôûi Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C3. ñöôøng keùo daøi cuûa caùc tia saùng. Giôùi thieäu qui öôùc daáu cho f vaø D Qui öôùc: Thaáu kính phaân kìï: f < 0 ; D < 0. III. CỦNG CỐ: - Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn. - GV đưa ra hệ thống câu hỏi và bài tập củng cố: Câu 1. Điều nào sau đây SAI khi nói về thấu kính phân kì: A. Vật ảo luôn cho ảnh ảo lớn hơn vật. B. Vật thật cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
3. C. Vật ảo nằm trong khoảng OF cho ảnh thật lớn hơn vật. (L) D. Vật ảo cách thấu kính 2f cho ảnh ảo cách thấu kính 2f. Câu 2. Một tia sáng từ S trước thấu kính, qua thấu kính (L) cho tia ló như hình vẽ. Thấu kính đã cho là A. thấu kính phân kỳ, vật thật S cho ảnh thật x S O y B. thấu kính hội tụ, vật thật S cho ảnh ảo C. thấu kính hội tụ, vật thật S cho ảnh thật D. thấu kính phân kỳ, vật thật S cho ảnh ảo HƯỚNG DẪN HỌC SINH CHUẨN BỊ BÀI MỚI: - Học bài cũ và chuẩn bị phần còn lại của bài “Thấu kính mỏng” + Tìm hiểu cách vẽ ảnh của một vật qua thấu kính mỏng? + Xem và vận dụng các công thức của thấu kính cho một số ví dụ cụ thể. PHÊ DUYỆT (Của TTCM, BGH)